Urzeczańscy śpiewacy w przededniu wiosny nad Wisłą

Pojechałem nad Wisłę zwabiony prognozą pogody. W Gassach zobaczyłem chmury. Księżyc ledwo przeświecał. Nadciągały z zachodu. Świt nie zapowiadał się po mojej myśli. 

Poszedłem jednak wzdłuż Wisły. Brzask narastał. Fotografowałem rzekę z wału. Na wodzie kręciły się wiry. Przez gałęzie oglądałem krzyżówki. Gdzieś w oddali chlapały łabędzie. 

Pływały po drugiej stronie po płyciznach i w bocznych odnogach. Kiedy startowały, nie mogłem fotografować przez plątaninę zarośli. Potem usłyszałem świst skrzydeł. Ptaki przeleciały przede mną. Nad wałem. Sznurem. Odprowadzałem je wzrokiem. Było za ciemno. 

W końcu szpaler wierzb i klonów zrzedniał. Zobaczyłem więcej ptaków. Pływały pod prawym brzegiem. Sejmikowały? Kolejny klucz startował z wody. Zdjęcie niewyraźne. Wciąż panowała szarość.

Stanąwszy nad pierwszą ostrogą, przyglądałem się odsłoniętym przez wodę wysepkom, kępom wysuszonej mozgi trzcinowatej z wiechciami delikatnych kwiatostanów na tle zastygłej wody. Para łabędzi mościła sobie gniazdo w kępce trawy. Układały listki, łodygi, przetykały mułem, po który sięgały dziobami. Pomyślałem:

- Zły wybór.

Miejsce z pozoru wydawało się wymarzone. Wystarczyłby jednak chwilowy przybór wody, by gniazdo popłynęło. Łabędzie też chyba zrezygnowały. Wracając, już ich nie zobaczyłem.

Kormorany

Chmury rzedły. Niebo pojaśniało. Za łęgiem drugiego brzegu rozpalała się złota poświata. Krawędzie obłoków zabarwiły się odcieniami miedzi, złota, purpury. Zbliżał się wschód słońca. 

Fotografowałem krajobraz rzeki między rozpadającymi się drzewami, krzakami. Na kolejnej ostrodze zobaczyłem kontur postaci.

- Wędkarz?

Podszedłszy bliżej dostrzegłem statyw. W rękach aparat z teleobiektywem. Mężczyzna przymierzał się do panoramy. Ustawiał sprzęt. Przyglądał się krajobrazowi. Czekał.

Nie miałem cierpliwości. Poszedłem dalej. Drugi z fotografów szykował się do zdjęcia wschodzącego słońca nieopodal mojej ulubionej martwej wierzby. Stał u podnóża wału. Niebo pokraśniało. To przez powietrze. Wilgotne, zamglone, wypełnione topniejącymi obłokami, które zasłaniały tarczę pasemkami, osłabiały blask słonecznej tarczy. Wschód trwał dzięki temu dłużej. 

Idąc do zatoki wyrwanej z głównego nurtu rzeki opaską i ostrogą, przystawałem co chwila, by fotografować urzekające obrazy Wisły malowane pastelami i gwaszami. Do tego jeszcze godowy koncert ptaków buszujących w łęgowym gąszczu, wyschniętych zaroślach, w plątaninie topól i białodrzewów. Nastrój nie do opisania.

Zostawiłem fotografów. Szedłem wzdłuż łęgowego gaju wypełnionego dźwiękami. 

Między wałem a rzeką rosły niegdyś potężne topole, tworząc ścianę splątanych konarów, gałęzi i listowia.

Dzisiaj powalone drzewa przygniatały ziemię. Bobry. Liczna rodzina. 

W drodze powrotnej odkryłem kilka dobrze ukrytych wejść do nor pod korzeniami starych wierzb wrośniętych w zbocze skarpy nad starorzeczem. Szkoda zakątka.

Czajka Lotu

Wyszedłszy na pola, usłyszałem czajki. Latały nad zaoraną przestrzenią. Kwiliły. Wyczyniały powietrzne akrobacje. Oddalały się. Przypadały ku sobie. Chwytały się łapkami w locie. Odpadały. Lądowały między grudami wilgotnej ziemi, by odpocząć. Unosiły się przywołane przez partnera. Ich kwilenie przypomina poniekąd kwilenie czarnych dzięciołów. Równie dźwięczne, wymowne, wprawiające w nastrój melancholii. Czajki nieodmiennie kojarzą mi się ze sceną kozackich sianokosów opisaną w Cichym Donie przez Michaiła Szołochowa. Słysząc je, wiem nieodmiennie:

- Nadeszła wiosna, choć jeszcze nie w kalendarzu.

Stałem nad uśpioną wodą zatoki. Wzdłuż opaski przeleciały czaple. Chciałem je uchwycić w plamie słonecznej smugi. Aparat zawiódł. Zanim wyostrzył na krawędzi usypanych kamiennych bloków, ptaki umknęły z kadru. 

W oddali pływały kaczki. Żadnej fali, zmarszczki. Słońce wynurzało się z otuliny pierzastych chmur. Razem z nim odbicie w lustrze zatoki. Świeciło coraz mocniej. Łęg za plecami ocieplił się odcieniami brązu. Ziemia ustępowała miękko pod stopami. Przestrzeń wypełniał koncert: kwilenia, okrzyki, piski, świergoty, werble… Słowem:

- Ptasie radio.

Wszędzie zapach wiślanej wody. Zatęskniłem do kajakowania. Perspektywa odległych wysp, zakamarków brzegów, szerokiej wody wzywała.

Wracając krętą drogą przez matecznik bobrów, fotografowałem sikory uwijające się przy wejściach do nor, dzięcioły opukujące suche konary na zniszczonej grobli, którą ktoś usiłował odgrodzić rozlewisko od głównego nurtu. Przełaziłem nad korytarzami wydeptanymi przez bobry, dzisiaj suchymi. Wisła znowu opada. Potem trafiłem na bobrowe pobojowisko. Nie odważyłem się wejść na cmentarzysko ogromnych topól. Zasieki pni, konarów, gałęzi oplątane mierzwą wysuszonych zarośli wydawało się nie do przejścia. I te kleszcze oblepiające nogawki. Jeszcze ospałe, niemrawe, a już gotowe wgryźć się w zakamarki skóry. Wycofałem się.

Wspiąłem na wał pod łęg. Spłoszyłem śpiewaka buszującego w odrastającej trawie. Odleciał w krzaki. Usiadł na gałązce w cieniu. Był prawie niewidoczny na tle splątanych gałązek i pędów pokrytych porostami, nabrzmiałych zawiązkami liści. Przechodziłem mimo, fotografując. Myślałem, że go spłoszę. Jednak nie. Zaczął śpiewać, puszyć się, iskać, znowu śpiewać. Nieśmiały artysta. Niechętny pokazywać się publice. Głosem znaczył terytorium i oznajmiał potencjalnej partnerce gotowość do zalotów. W końcu coś go przyzwało. Kiedy jeszcze raz spróbowałem go nagrać, scena była już pusta.

Nieco dalej fotografowałem kosa. Niestety pod światło. Fotografów wschodzącego słońca już nie było. 

Łabędzie, które zdawały się budować gniazdo, odleciały. Zostały niezawodne krzyżówki. Pływały między kępami trzciny, zamoczonej trawy, sterczącego z wody bielunia, wypukłościami błotnistego dna, wysepkami… nie wychylając się na wartką wodę nieopodal. Światło rozjaśniło zakątek. Niechętnie wracałem do samochodu.